Hoe is de Eurocrisis ontstaan?

Nadat de kredietcrisis in 2008 in alle hevigheid had toegeslagen, waren de reserves van zowel de banken als de overheden flink gebruikt. Overheden steunden namelijk hun toegetakelde banken met overheidsfinanciën, ook wel staatssteun genoemd.

Zo kon het dat relatief kleine landen zoals IJsland (herinnert u zich ICESave nog?) enorme bedragen moesten vrijmaken voor het redden van hun financiële sector. Bij ICESave kon de bank zelfs niet gered worden en ging deze ten onder. Het gevolg was dat IJsland garant moest staan voor heel veel spaartegoeden. Iets dat dat land moeilijk kon. Je zou het echte begin, het ontstaan van de Eurocrisis hier kunnen zien.

Na IJsland kwam daar Ierland bij. De jarenlange enorme groei van het land en de welvaart kwam daar, door de kredietcrisis, abrupt tot een stilstand. Ook hier moesten banken gered worden. Er gingen veel bedrijven weg of failliet uit Ierland. Een land met een hoge staatsschuld. Die grootte van de schuld was in de hoogtij dagen makkelijk te dragen. De economie groeide immers met grote sprongen, dus Ierland kon makkelijk blijven lenen op de kapitaalmarkt.

Dat kwam echter snel tot een einde, doordat beleggers in de gaten kregen dat ook landen zich kunnen verkijken op de grootte van hun staatsschuld en de terugbetalingsmogelijkheden die een land heeft met hoge schulden en lage groei dan wel krimp van hun economie.

De rente die de getroffen landen moesten betalen op het door hun uitgegeven staatspapier werd alleen maar hoger en hoger. Mede door speculatie werd hierdoor de Eurocrisis versneld.

Landen konden zelf niet meer lenen op de kapitaalmarkt en moesten aankloppen bij instanties zoals het IMF en Europa. In ruil voor de staatsteun moesten de landen flink snijden in hun uitgaven, hervormingen doorvoeren en zeer strikte regels opvolgen die opgelegd werden door het IMF en de Europese Unie.

Ondertussen begonnen ook andere landen in het vizier te komen van speculatie, waardoor de Eurocrisis weer groter werd. Griekenland bleek jarenlang, letterlijk, gefraudeerd te hebben over de hoogte van hun staatsschuld. De staatsschuld bleek vele maten groter dan eerder werd gedacht.

Ook bij Griekenland schoten de rentes die ze moesten betalen op hun staatsobligaties in de lucht en kwam de Euro en de Europese Unie verder onder druk te staan. De Eurocrisis bleef zich maar uitbreiden.

Kleine landen zoals Ierland, IJsland en Griekenland zijn nog wel te redden met de steun van Europa, maar toen ook grotere landen in de problemen kwamen werd het pas echt spannend. De Eurocrisis kreeg zijn greep op de hele Europese Unie. Alle landen gingen snijden in overheidsuitgaven, hervormingen doorvoeren en sommige moesten zelfs opnieuw aankloppen bij het IMF en de EU. Ierland moest dat opnieuw doen.

Er kwamen ook nieuwe landen bij, zoals Portugal en Spanje. Spanje kon ter nauwer nood voorkomen staatssteun aan te vragen, maar Portugal kon daar niet meer aan ontkomen.

Intussen bleef de Eurocrisis zich maar uitbreiden en met het ontbreken van echt leiderschap en echte daadkracht in Europa kon die Eurocrisis zich ook verder verspreiden.

Er werd een noodfonds opgericht om landen in nood te helpen, maar ook dat bleek niet voldoende. Er werd namelijk nog niks gedaan aan het onderliggende probleem: landen die zich niet aan begrotingsafspraken hielden, konden niet hard (genoeg) worden aangepakt.

Er werd wel afgesproken in Europa dat de komende jaren, landen geen hoger tekort mogen hebben op de begroting dan 3% van het bruto binnenlands product.

De problemen in de Euro en met de Eurocrisis blijven inmiddels voortduren. De EU is op dit moment nog steeds niet tot een beslissing gekomen hoe ze de Eurocrisis het beste kunnen aanpakken. 

Intussen heeft de Eurocrisis ook zijn effect op de rest van de Wereld. China exporteert minder goederen naar Europa en in de hele Europese Unie worden groeiverwachtingen naar beneden bijgesteld. Overheden hebben flink gesneden in de uitgaven waarmee de hoeveelheid geld die in de economie gepompt werd, flink is teruggeschroefd. Dit is bijna overal ter wereld te merken.

Welke crisis zou kunnen ontstaan naar aanleiding van de Eurocrisis? We zijn heel benieuwd.